Historische Reeks

 

De Vereniging Historisch Amstelveen geeft een serie boeken uit, de Amstelveense Historische Reeks. Tot op heden zijn hierin de volgende titels verschenen.

Amstelveense Historische Reeks


1. Een eeneiige tweeling, de geschiedenis van Bovenkerkerpolder en Middelpolder
Auteur: P. van Schaik
1993, met register, 176 blz. ISBN 90-801745-1-3 (uitverkocht)

Dit boek geeft een boeiend overzicht van de historie van de Bovenkerkerpolder en de Middelpolder. Dit van oorsprong uitgestrekte weidegebied blijkt een rijke historie te hebben. Niet alleen de strijd tegen het water wordt beschreven, maar het gaat ook over speculatie en manipulatie.


2. De Boerenwetering, wonen, werken en vermaak langs een eeuwenoude waterweg
Diverse auteurs
1995, met register, 182 blz. ISBN 90-801745-3-X (uitverkocht)


In elf hoofdstukken worden allerlei aspecten behandeld van het leven langs de Boerenwetering, een tuinbouwgebied in Nieuwer-Amstel. Dit gebied moest de gemeente Nieuwer-Amstel in 1896 en 1921 door grenswijziging afstaan aan Amsterdam. Later werden er woningen gebouwd. Als bijlage enkele deelgenelogieën van tuindersfamilies die langs de Boerenwetering hebben gewoond.


3. Turf uit Amstelveen, een verveningsgeschiedenis
Diverse auteurs
1995, met register, 122 blz. ISBN 90-801745-4-8 (uitverkocht)


Het Amstelveense grondgebied bestond geheel uit veengrond. Het grootste deel bleek uitstekend gechikt om turf van te maken. In de loop van de eeuwen werd dat dan ook verveend. Het ontstaan van veen, de regelgeving en nog veel meer zaken over vervening worden in dit boek op aansprekende wijze belicht.


4. De lusten en de lasten, grensperikelen en samenwerking tussen de gemeente Nieuwer-Amstel (Amstelveen) en Amsterdam
Auteur: M.D.M. van Munster
1996, met persoonsregister, 245 blz. ISBN 90-801745-5-6


Een wetenschappelijke en tegelijk humorvolle behandeling van de grensperikelen en samenwerking tussen het grote Amsterdam en het 'kleine' Amstelveen. Zolang Amstelveen en Amsterdam bestaan, was er wat aan de hand op dit gebied. Er valt dan ook veel te vertellen over dit onderwerp. Zo kunt u in dit boek kennis maken met de mensen die tegenstander waren van de grenswijzigingen.


5. Burgemeesters van Amstelveen, 1896 - 1955
Auteur: R. Huizenga
1997, met persoonsregister, 184 blz. ISBN 90-801745-7-2


Er komen in dit boek drie burgemeesters uit de twintigste eeuw aan de orde: Van Son, Colijn en Haspels. Deze drie mannen hebben een stevig stempel gezet op de ontwikkeling van Amstelveen. De transformatie van bescheiden plattelandsgemeente tot forensenstad komt eveneens uitvoerig aan bod. Daarnaast wordt nog aandacht geschonken aan de NSB-burgemeester van Nieuwer-Amstel in de Tweede Wereldoorlog.


6. Over de lotgevallen dezer scholen, het onderwijs in Amstelveen in de eerste helft van de negentiende eeuw
Auteur: O.B. de Kat
1998, met persoonsregister, 134 blz. ISBN 90-801745-9-9


In de jaren van de Bataafse Republiek (1795 - 1806) kwamen er belangrijke hervormingen in ons staatsbestel tot stand. Daarbij werd ook het onderwijs wettelijk geregeld, uitlopend op de befaamde derde onderwijswet van 1806, die - praktisch ongewijzigd - tot 1857 zou blijven gelden. Dit boek vertelt hoe men in die halve eeuw in de gemeente Nieuwer-Amstel te werk ging om aan de nieuwe wetten uitvoering te geven. Met name vier scholen worden behandeld, gelegen in het dorp Amstelveen, Nes aan de Amstel, aan de Overtoom en het Rustenburgerpad.


7. De Overtoom en de Dubbele Buurt, historisch knooppunt van land- en waterwegen
Diverse auteurs
1999, met persoonsregister, 210 blz. ISBN 90-804649-1-0


De twee kilometer lange Overtoom, thans gelegen in Amsterdam, heeft een rijke voorgeschiedenis, die teruggaat tot de veertiende eeuw, toen een eenvoudig pad in het landelijk gebied van Amstelland de verbinding vormde tussen Sloten en het centrum van Amsterdam. Dit boek vertelt hoe die verbindingsweg door de eeuwen heen groeide tot de drukke verkersader van heden. Een apart onderdeel van dit boek is de niet meer bestaande Dubbele Buurt die in het leven van sommige oudere Amsterdammers een grote rol heeft gespeeld. Hun herinneringen vormen een apart en kleurrijjk hoofdstuk.


8. Sint Urbanus in Amstelland
Auteur: L.G. Brockhoff
2002, 180 blz. ISBN 90-804649-3-7


Nog niet eerder werd de geschiedenis van de rooms-katholieke kerken in Amstelland, in Nieuwer-Amstel en in het bijzonder in Amstelveen, beginnende in de Middeleeuwen tot heden, overzichtelijk bijeengebracht. Het boek geeft niet alleen de geschiedenis van de kerken weer, maar geeft ook achtergrondinformatie over de lokale omstandigheden en het leven van alledag in Amstelland. Er is als het ware een snoer van pastores: hun positieve, maar ook hun negatieve zijden en hun invloed op de omgeving als tussenpersoon tussen het natuurlijke en bovennatuurlijke, tussen God en de gelovigen. Veel aandacht wordt geschonken aan de Reformatie en de gevolgen daarvan in deze streek. De schuilkerkjes die destijds op Amstellands grondgebied werden ingericht passeren de revue.


9. Arm in Amstelveen, Armenzorg tussen 1750 en 1850
Auteurs: M.D.M. van Munster en P. van Schaik
2003, met beknopt persoonsregister, 288 blz. ISBN 90-804649-4-5


Amstelveners gelden tegenwoordig als redelijk welvarend, al zijn er hier ook uitzonderingen op de regel. Die Amstelveense welvaart is er niet altijd geweest. In de periode 1750 - 1850 bijvoorbeeld was armoe hier troef. Daarover worden in dit boek treffende staaltjes verteld, onder andere aan de hand van lotgevallen die een individuele arme konden overkomen. Maar het gaat ook over de omstandigheden die armoede tot gevolg hadden, de ingewikkelde plaatselijke organisatie en de financiering van de armenzorg en de armmeesters. Armoede had veel gezichten en die worden levendig geschetst. Op deze wijze komt een flink stuk Amstelveense geschiedenis in een heel ander licht te staan.


10. Amstelveense straatnamen en plattegronden
Auteurs: Robert M. Deuling en Wilhelmina C. Pieterse
2010, 88 blz. ISBN 978-90-804649-7-1.

Het tiende deel in de Amstelveense Historische Reeks geeft een overzicht van de Amstelveense straatnamen, met verklaring en plattegronden.

 

De Bovenkerkerpolder, voorpost van het Groene Hart
Auteurs: P. van Schaik en J. Hoogendoorn

Het boek 'De Bovenkerkerpolder, voorpost van het Groene Hart werd in samenwerking met de Stichting Beschermers Amstelland uitgegeven. Het is een heruitgave van de reeds lang uitverkochte publicaties over de historie van de polder door P. van Schaik en over de elf molens die er ooit maalden , maar allemaal zijn verdwenen door J. Hoogendoorn.
Het gebied kent een lange en boeiende geschiedenis. Zo is er hier op grote schaal turf gewonnen, waardoor er een woest meer ontstond. In de 18e eeuw werd besloten tot droogmaking. Een aantal rijke Amsterdammers zag in deelname aan dit grote werk een profijtelijke investering, maar zij kwamen van een koude kermis thuis. Het gaat in dit boek over een permanente strijd om de beheersing van het waterpeil, waardoor mens en dier droge voeten konden houden. Eeuwenlang gebeurde dit met behulp van een flink aantal molens nabij Nes. Later werd deze taak overgenomen door mechanische bemaling.